Jak wybrać optymalną formę opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej

Jeśli jesteś osobą fizyczną i osiągasz przychody z działalności gospodarczej, możesz

skorzystać z różnych form opodatkowania podatkiem dochodowym PIT. Zobacz, jakie są najważniejsze różnice pomiędzy tymi formami i kto je może stosować.

Co jest działalnością gospodarczą na potrzeby PIT

W przepisach regulujących prowadzenie działalności gospodarczej występują różne

definicje działalności gospodarczej. Prowadząc biznes należy brać pod uwagę

czy konkretna aktywność stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu

właściwych przepisów.

Działalnością gospodarczą dla celów podatku dochodowego jest działalność:

- wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa

- polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż

- polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych,

prowadzona w celu osiągnięcia zysku, bez względu na jej rezultat.

Ważne jest, żeby twoja działalność pasowała przynajmniej do jednej kategorii:

- jest działalnością prowadzoną we własnym imieniu, co oznacza, że

przedsiębiorca podejmuje czynności dla potrzeb prowadzonej przez siebie

działalności gospodarczej, a nie na rzecz jakiegokolwiek innego podmiotu

- jest prowadzona w sposób zorganizowany i ciągły, co oznacza że przedsiębiorca

posiada infrastrukturę (sprzęt komputerowy, biurko, towary, biuro itp.), która jest

niezbędna do wykonywania prowadzonej przez niego aktywności oraz podejmuje

działania wielokrotnie, z pewną regularnością

- przychody uzyskane przez przedsiębiorcę nie mogą zostać zaliczone do

innego źródła przychodów; jeżeli osiągane przez podatnika przychody

podlegają zaliczeniu do innego źródła przychodów, to wykonywana przez niego

aktywność nie stanowi działalności gospodarczej dla celów podatkowych.

Takim przychodem, który może podlegać zaliczeniu do innego źródła może być

np. sprzedaż m.in. nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości.

Jeżeli którykolwiek z warunków nie będzie spełniony, twoja działalność nie zostanie

uznana za działalność gospodarczą dla celów podatku dochodowego. W

konsekwencji nie będziesz jej rozliczać na zasadach przewidzianych dla działalności

gospodarczej.

Pamiętaj, że działalnością gospodarczą nie jest czynność podjęta jednorazowo,

czy okazjonalnie.

Przykład 1

Jan Kowalski prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą - sprzedaje guziki i inne wyroby pasmanteryjne. Jest również właścicielem nieruchomości, w której mieszka ze swoją rodziną. Nieruchomość nie stanowi składnika związanego z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Pan Jan sprzedaje tę nieruchomość, ponieważ chce kupić większe mieszkanie.

Przychód otrzymany ze zbycia nieruchomości nie będzie stanowił przychodu z

działalności gospodarczej - Jan Kowalski sprzedaje majątek prywatny, żeby kupić inny

lokal na własne potrzeby mieszkaniowe.

Przykład 2

Jan Kowalski prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie obrotu

nieruchomościami (nabywa oraz sprzedaje lokale mieszkalne).

W 2019 roku kupuje lokal mieszkalny żeby go odsprzedać (po podniesieniu standardu).

Przychód osiągnięty ze sprzedaży tego lokalu będzie stanowić przychód z działalności

gospodarczej pana Jana, ponieważ obrót nieruchomościami realizowany jest w sposób

zorganizowany, profesjonalny oraz ciągły, a ponadto Pan Jan kupił lokal, żeby zarobić

na jego sprzedaży.

Ważne! Organy podatkowe mogą uznać, że przedsiębiorca nie prowadzi działalności

gospodarczej dla celów podatkowych, jeśli łącznie spełnione będą trzy warunki:

- odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat czynności oraz ich

wykonywanie ponosi kontrahent zlecający przedsiębiorcy wykonanie czynności -

przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności za wykonane czynności

- zlecone czynności wykonywane są pod kierownictwem osoby zlecającej oraz w

miejscu i czasie przez nią wskazanym - przedsiębiorca nie jest samodzielny, co

powoduje, że wykonywane czynności przypominają stosunek pracy

- przedsiębiorca nie ponosi ryzyka gospodarczego pomimo, iż normalnie jest ono i

powinno być związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Taki przedsiębiorca, pomimo tego, że działa dla zysku, we własnym imieniu, w sposób

ciągły i zorganizowany, nie będzie uprawniony do rozliczenia podatku na zasadach

przewidzianych dla działalności gospodarczej. To organ podatkowy ustali do jakiego

źródła przychodów zaliczyć otrzymane przez podatnika środki. Te zasady mają na celu

przeciwdziałanie zjawisku „samozatrudnienia”.

Pamiętaj! Dla celów podatkowych warunkiem prowadzenia działalności nie jest

rejestracja działalności gospodarczej i wpis do CEIDG, a wyłącznie spełnienie

wszystkich przesłanek, dotyczących działalności gospodarczej dla celów podatkowych.

To oznacza, że podatnik, który je spełnia, ma obowiązek rozliczania podatku na

zasadach przewidzianych dla działalności gospodarczej.

Przykład

Pan Jan nie jest zarejestrowany w CEIDG i osiąga dochody z wynajmu 12 lokali

użytkowych oraz 15 lokali mieszkalnych. Pan Jan:

- stale zamieszcza ogłoszenia w Internecie, oraz prasie

- kilkukrotnie w ciągu roku zmienia najemców swoich lokali,

- cały czas stara się, aby posiadane przez niego lokale były wynajęte,

współpracuje z osobą, która sprawdza stan wynajmowanych przez niego lokali,

oraz sposób ich wykorzystania przez najemców.

Pan Jan uważa, że wynajmuje nieruchomości w ramach tzw. najmu prywatnego.

Jednak działalność Pana Jana spełnia wszystkie cechy działalności gospodarczej i

powinna być rozliczana na zasadach przewidzianych dla działalności gospodarczej.

Naczelnik Urzędu Skarbowego może przekwalifikować sposób rozliczeń Pana Jana

przez opodatkowanie dochodów w sposób przewidziany dla działalności gospodarczej.

Jakie są formy opodatkowania działalności gospodarczej osób fizycznych

PIT na zasadach określonych dla przedsiębiorców będziesz płacić, jeśli:

- prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą

- jesteś wspólnikiem spółek: cywilnej, jawnej osób fizycznych, jawnej, której

wspólnikami są inne podmioty niż osoby fizyczne, pod warunkiem złożenia

informacji o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o

podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających,

bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami

podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki oraz partnerskiej.

Rozpoczynając działalność, a także w jej trakcie, będziesz się zastanawiać, która z form

opodatkowania dochodów jest dla ciebie najlepsza.

Do wyboru masz trzy formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej:

- na zasadach ogólnych, według skali podatkowej (stawka podatkowa 12% i 32%)

według stawki liniowej (19%)

- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Ważne! Czwartą formą opodatkowania jest karta podatkowa, jednak od roku 2022

mogą z niej korzystać jedynie podatnicy, którzy byli opodatkowani w tej formie przed

rokiem 2022 i kontynuują opodatkowanie w formie karty podatkowej.

Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej, albo

planują zmienić formę opodatkowania, nie mogą skorzystać z karty podatkowej.

Skala podatkowa to podstawowa forma opodatkowania dochodów z działalności

gospodarczej. To oznacza, że będziesz opodatkowany na zasadach ogólnych,

jeżeli nie wybierzesz innej formy opodatkowania.

Wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie zawsze będzie możliwy:

- spod opodatkowania ryczałtem są wyłączone niektóre rodzaje działalności, na

przykład prowadzenie aptek, kantorów, czy handel częściami samochodowymi

- ograniczenia dotyczą wyboru ryczałtu przez osoby, które są wspólnikami spółek -

mogą go stosować tylko wspólnicy spółki cywilnej oraz spółki jawnej, pod

warunkiem, że wszyscy wspólnicy danej spółki wybiorą ryczałt jako formę

opodatkowania.

W przypadku skali podatkowej oraz podatku liniowego przedmiotem opodatkowania jest dochód, a w przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przedmiotem

opodatkowania jest przychód.

Żeby dokonać optymalnego wyboru formy opodatkowania działalności gospodarczej

musisz wiedzieć czym są: przychód, koszty uzyskania przychodów, dochód oraz

strata.

Co to jest przychód, koszty uzyskania przychodu, dochód i strata

Przychód z działalności gospodarczej

Za przychody z działalności gospodarczej uważa się wszelkie kwoty należne

przysługujące przedsiębiorcy w związku z prowadzoną działalnością

gospodarczą, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości

zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (obniżenia ceny wynikające z zapłaty za towar przed terminem).

W uproszczeniu, przychodem z działalności gospodarczej będzie wszystko to, co firma

otrzymała bądź powinna otrzymać od swoich kontrahentów, za wykonane na ich rzecz

usługi lub dostarczone towary.

Ważne! Jeżeli w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą jesteś podatnikiem

podatku VAT, kwota podatku od towarów i usług nie stanowi twojego przychodu.

Przychód dla celów podatkowych stanowi wyłącznie należna kwota pomniejszona o

podatek od towarów i usług (kwota netto).

Przykład

Firma Balonex, która jest podatnikiem podatku VAT, sprzedaje piłki do gry za 123 zł za

sztukę. W tej kwocie 23 zł to podatek VAT (23%), zaś 100 zł to kwota, która przysługuje

przedsiębiorcy z tytułu sprzedaży, czyli przychód.

Pojęcie „przychodu” jest na tyle szerokie, że obejmuje wszelkie otrzymane w związku

z prowadzoną działalnością gospodarczą należności.

Dlatego, jeżeli otrzymujesz lub masz otrzymać jakiekolwiek świadczenie w związku z

prowadzoną działalnością gospodarczą powinieneś je traktować jako przychód z

działalności gospodarczej.

Przychodem z działalności gospodarczej mogą być na przykład:

- przychody z odpłatnego zbycia składników firmowego majątku

wykorzystywanych na potrzeby działalności (np. samochód firmowy, komputer

czy wyposażenie biurowe)

- odsetki z lokat bankowych czy z rachunków bieżących należących do

przedsiębiorcy

- otrzymane kary umowne

- otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych

z prowadzoną firmą

- przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy składników majątku

związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Pamiętaj, że w niektórych przypadkach przychód nie będzie przychodem dla celów

podatkowych. Najważniejsze należności, które nie stanowią przychodów z działalności

gospodarczej, to:

- zwrócone pożyczki, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek

- kwoty naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również

od udzielonych pożyczek (dopiero w momencie ich wpływu będą one stanowiły

przychód przedsiębiorcy)

- zwrócone, umorzone lub zaniechane podatki i opłaty stanowiące dochody

budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego,

niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów oraz inne zwrócone wydatki

niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Koszty uzyskania przychodów

Pojęcie „kosztów uzyskania przychodów” jest kluczowe dla podatników stosujących

opodatkowanie według skali podatkowej oraz podatkiem liniowym. Przepisy nie

wskazują konkretnie, co może stanowić koszt uzyskania przychodu. Kluczowy jest cel,

w jakim przedsiębiorca ponosi wydatki.

Koszty uzyskania przychodów to wydatki, które:

- zostały poniesione w celu:

- osiągnięcia przychodów, np. poprzez nabycie towarów, materiałów

biurowych, wyposażenia, czyli wszystkiego co bezpośrednio bądź

pośrednio ma doprowadzić do osiągnięcia przychodu

- zachowania źródła przychodów, czyli np. wydatki na organizację spotkań

z kontrahentami

- zabezpieczenia źródła przychodów, czyli na przykład wydatki na polisy

ubezpieczeniowe,

- zostały faktycznie poniesione (nie ma znaczenia faktyczne zapłacenie, ale

poniesienie kosztu, czyli wystawienie faktury, ujęcie w księgach)

- zostały poniesione przez podatnika (a nie przez inną osobę)

- nie zostały wymienione w katalogu wydatków niestanowiących kosztów

uzyskania przychodów (pełen katalog wydatków niestanowiących kosztów

uzyskania przychodów znajdziesz w art. 23  Ustawy o PIT ).

Dochód z działalności gospodarczej

Pojęcie dochodu z działalności gospodarczej jest kluczowe dla podatników stosujących opodatkowanie wg. skali podatkowej oraz podatkiem liniowym – to od dochodu podatnicy ci zapłacą podatek dochodowy, zgodnie z wybraną stawką.

Dochód z działalności gospodarczej to różnica pomiędzy sumą przychodów

z działalności gospodarczej osiągniętych w danym roku kalendarzowym, a sumą

kosztów uzyskania przychodów poniesionych w celu osiągnięcia przychodów z

działalności gospodarczej bądź zachowania, lub zabezpieczenia działalności

gospodarczej.

Dochodem jest więc nadwyżka przychodów (wpływów) z działalności gospodarczej nad związanymi z działalnością gospodarczą kosztami uzyskania przychodów, czyli

wydatkami poniesionymi w celu osiągnięcia przychodów.

Przykład

Pan Wojciech prowadzi sklep z wyrobami metalowymi, w którym sprzedaje m.in. śruby.

Pan Wojciech nabył w hurtowni 50 śrub za cenę 250 zł. netto (bez podatku VAT). Ta

kwota - 250 zł - jest dla Pana Wojciecha kosztem uzyskania przychodu. Pan

Wojciech sprzedał swojemu klientowi 50 śrub za cenę 400 zł. netto (bez podatku VAT).

Ta kwota - 400 zł - stanowi dla Pan Wojciecha przychód. Na sprzedaży śrub Pan

Wojciech uzyskał dochód w kwocie 150 zł.

Strata z działalności gospodarczej

Jeżeli suma twoich przychodów z działalności gospodarczej w danym roku

kalendarzowym, jest niższa niż suma kosztów, które twoja firma poniosła żeby te

przychody uzyskać, to ponosisz stratę.

Strata występuje najczęściej w okresach słabszej koniunktury lub kiedy podatnik

realizuje inwestycje i w związku z tym ponosi większe wydatki.

Jeżeli twoja działalność przyniosła stratę w ramach prowadzonej działalności

gospodarczej, masz prawo do:

- obniżenia dochodu z działalności gospodarczej osiągniętego w jednym z pięciu

lat podatkowych następujących po poniesieniu strat, z tym że kwota obniżenia w

którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości straty, albo

- obniżenia jednorazowo dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej w

jednym z pięciu lat podatkowych następujących po poniesieniu straty o kwotę

nieprzekraczającą 5 mln zł. Nieodliczona kwota straty podlegać będzie

rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota

obniżenia w którymkolwiek z lat nie może przekroczyć 50% wysokości straty.

Jak działalność gospodarczą opodatkowuje wspólnik spółki

Pomimo, że najpopularniejszą formą prowadzenia działalności gospodarczej pozostaje

działalność jednoosobowa, coraz większa liczba przedsiębiorców decyduje się

prowadzić działalność gospodarczą w formie spółek prawa handlowego.

Decydując się na prowadzenie działalności gospodarczej za pośrednictwem spółki

będziesz mógł wybrać:

- spółkę jawną

- spółkę partnerską

- spółkę komandytową

- spółkę komandytowo-akcyjną

- spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością

- spółkę akcyjną.

Wspólnicy spółek opodatkowanych CIT

Możesz mieć różne powody wyboru spółki, jako formy prowadzenia działalności

gospodarczej.

Musisz jednak wziąć pod uwagę, że niektóre ze spółek będą podatnikami podatku

dochodowego od osób prawnych - CIT. Dotyczy to spółek z ograniczoną

odpowiedzialnością, spółek akcyjnych, spółek komandytowych, spółek komandytowo-

akcyjnych oraz niektórych spółek jawnych.

Jako akcjonariusz, udziałowiec bądź wspólnik tych spółek zapłacisz podatek

dochodowy, gdy spółka podzieli się z tobą wypracowanym zyskiem, czyli wypłaci ci

dywidendę. W takim przypadku jednak zapłacisz podatek z tytułu udziału w zysku

osoby prawnej.

Wspólnicy spółek transparentnych podatkowo

Pamiętaj, że jeżeli spółka nie jest podatnikiem dla celów podatku dochodowego, a

podatnikami podatku dochodowego są jej wspólnicy, to jest to spółka transparentna

podatkowo. Dotyczy to:

- spółki jawnej osób fizycznych

- spółki jawnej, której wspólnikami są inne podmioty niż osoby fizyczne, pod

warunkiem złożenia informacji o podatnikach podatku dochodowego od osób

prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych,

posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących

podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki – taka

spółka również będzie transparentna podatkowo

- spółki partnerskiej

- spółki cywilnej (chociaż nie jest spółką prawa handlowego, ale umową, to stosuje

się do niej te same zasady dotyczące opodatkowania wspólników).

Wspólnicy spółek transparentnych podatkowo określają swoje zobowiązania w podatku dochodowym w proporcji przysługującego im prawa do udziału w zysku.

W obliczeniach uwzględniają - w proporcji - osiągnięte lub poniesione przez spółkę:

- przychody

- koszty uzyskania przychodów

- wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów

- ulgi podatkowe

- obniżki podatku dochodowego, czy podstawy opodatkowania

- wszelkie inne uprawnienia wpływające na wymiar podatku.

Dlatego kluczowe jest określenie prawa do udziału w zysku spółki, które

przysługuje wspólnikowi. Na podstawie prawa do udziału w zysku wspólnicy spółki

transparentnej podatkowo ustalają swoje zobowiązanie podatkowe.

Przykład

Pan Jan jest wspólnikiem spółki jawnej osób fizycznych. Z umowy spółki wynika, że Pan Jan posiada prawo do udziału w zysku spółki w wysokości 50%. Oznacza to, że Pan

Jan opodatkowując dochody uzyskane ze spółki jawnej w rachunku podatkowym

uwzględnia 50% osiągniętych przez tę spółkę przychodów, kosztów uzyskania

przychodów, itd. Od tak ustalonego dochodu płaci indywidualnie podatek dochodowy.

Co istotne, w zależności od tego, czy wspólnikiem spółki transparentnej podatkowo jest osoba fizyczna, czy też podatnik podatku dochodowego od osób prawnych, dochód takiego wspólnika ze spółki transparentnej podatkowo będzie podlegać

opodatkowaniu na zasadach obowiązujący danego wspólnika.

Przykład

Pan Jan oraz spółka z ograniczoną odpowiedzialnością są wspólnikami spółki jawnej.

Posiadają równe prawo do udziału w zysku (50%). Pan Jan opodatkowuje przypadający

na niego dochód z udziału w spółce jawnej podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zaś spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przypadający na nią dochód z udziału w spółce jawnej podatkiem dochodowym od osób prawnych. Spółka jawna złożyła informację o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki.

W przypadku osób fizycznych będących wspólnikami spółek transparentnych

podatkowo, uzyskane przez nie kwoty z udziału w spółkach traktowane są dla celów

podatkowych jako osiągnięte w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Oznacza to, że wspólnicy tych spółek opodatkowują osiągnięte za pośrednictwem

spółek kwoty według wybranej formy opodatkowania dochodów z działalności

gospodarczej.

Ważne! Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych może zostać zastosowany tylko

przez wspólników spółki jawnej i cywilnej oraz pod warunkiem, że wszyscy wspólnicy

wybiorą ryczałt jako formę opodatkowania.

Co wziąć pod uwagę przy wyborze formy opodatkowania

Czy chcesz odliczać koszty uzyskania przychodów

Przed wyborem formy opodatkowania zastanów się, jak duże wydatki związane z

działalnością gospodarczą będziesz ponosił.

Jeżeli takie wydatki, na przykład związane z zakupem towarów usług czy wyposażenia,

będą znaczne, zastanów się chcesz wybrać formę, która nie daje możliwości

uwzględnienia w rachunku podatkowym kosztów uzyskania przychodów. Może się

bowiem okazać, że jeżeli wybierzesz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, to

pomimo korzystniejszej stawki podatkowej, zapłacisz wyższe podatki, niż gdybyś

wybrał podatek liniowy lub opodatkowanie na zasadach ogólnych. Będzie to wynikać z

braku możliwości uwzględnienia kosztów uzyskania przychodów.

Jakie są koszty składki zdrowotnej

Od 2022 roku wysokość składki zdrowotnej zależy od wybranej przez ciebie formy

opodatkowania i wysokości dochodów.

Jeżeli rozliczasz się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych (według skali

podatkowej), składka na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 9% podstawy wymiaru

składki (dochodu z działalności gospodarczej).

Jeżeli rozliczasz podatek dochodowy od osób fizycznych w formie podatku

liniowego (19%), zapłacisz składkę zdrowotną w wysokości 4,9% podstawy wymiaru

składki (dochodu z działalności gospodarczej).

Ważne! Jeśli rozliczasz się na zasadach ogólnych (według skali podatkowej) lub

liniowo, a twój dochód w danym miesiącu będzie niższy niż minimalne

wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, to wysokość składki zdrowotnej w tym

miesiącu wyniesie 9% minimalnego wynagrodzenia.

Minimalne wynagrodzenie w 2022 roku wynosi 3010 zł brutto. Oznacza to, że

minimalna składka zdrowotna w 2022 roku wyniesie 270,90 zł.

Jeśli rozliczasz podatek dochodowy ryczałtem od przychodów

ewidencjonowanych, twoja miesięczna składka zdrowotna wyniesie 9% zryczałtowanej

podstawy. W 2022 roku będzie to kwota od ok 380 zł do 950 zł, w zależności od twoich

przychodów.

Jeśli płacisz kartę podatkową to podstawą wymiaru twojej składki na ubezpieczenie

zdrowotne będzie minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, a składka

zdrowotna w 2022 roku wyniesie 270,90 zł miesięcznie.

Dodatkowo od 2022 roku przedsiębiorców obowiązuje roczne rozliczenie składki

zdrowotnej.

Jeśli po rozliczeniu rocznym okaże się, że:

- zapłaciłeś wyższe składki zdrowotne niż roczna składka na ubezpieczenie

zdrowotne ustalona od rocznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej - możesz

ubiegać się o zwrot nadpłaty

- kwota wpłaconych przez ciebie składek na ubezpieczenie zdrowotne jest niższa

niż roczna składka - musisz dopłacić różnicę.

W przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych (według skali

podatkowej) lub podatkiem liniowym, jeśli roczna podstawa wymiaru składki będzie

niższa niż iloczyn liczby miesięcy w roku kiedy podlegałeś ubezpieczeniu zdrowotnemu i minimalnego wynagrodzenia, to będzie cię obowiązywać minimalna roczna podstawa wymiaru składek.

W 2022 roku minimalna roczna podstawa wymiaru składek wyniesie 36 120 zł.

Czy można rozliczać stratę podatkową

Przed wyborem formy opodatkowania zastanów się, czy planowane przez ciebie

wydatki mogą być wyższe niż generowane przychody.

Tak najczęściej dzieje się na wstępnym etapie działalności lub kiedy planujesz

inwestycje. W takim przypadku korzystnym rozwiązaniem może być forma

opodatkowania, w której może powstać strata podatkowa – czyli podatek liniowy lub

opodatkowanie na zasadach ogólnych, według skali podatkowej.

Czy chcesz rozliczać się z małżonkiem

Zastanów się, czy nie chcesz rozliczyć się łącznie z małżonkiem. Jeśli tak, to musisz

wybrać opodatkowanie na zasadach ogólnych.

Możliwość wspólnego opodatkowania z małżonkiem wyłącza uzyskiwanie przychodów

opodatkowanych według stawki liniowej lub ryczałtem od przychodów

ewidencjonowanych.

Czy chcesz korzystać z ulg podatkowych

Weź pod uwagę, że wybór konkretnej formy opodatkowania może pozbawić cię prawa

do skorzystania z ulg podatkowych. Każda forma opodatkowania charakteryzuje się

innym zestawem dostępnych dla podatników ulg, a opodatkowanie w formie liniowej

pozbawia możliwości skorzystania z istotnej części ulg podatkowych.

Jaką księgowość chcesz prowadzić

Różne formy opodatkowania wiążą się z różnym zakresem obowiązków ewidencyjnych i księgowych. W zależności od wybranej przez ciebie formy opodatkowania dochodów z działalności, będziesz mieć obowiązek prowadzenia:

- podatkowej księgi przychodów i rozchodów (PKPIR), w przypadku

opodatkowania na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym

- ksiąg rachunkowych w przypadku przekroczenia limitu 2 mln EURO przychodów

netto w poprzednim roku podatkowym;

- ewidencji przychodów, w przypadku opodatkowania ryczałtem od przychodów

ewidencjonowanych.

Każdy z rodzajów księgowości wymaga określonej szczegółowości umieszczanych

w niej danych.

Jak zmienić formę opodatkowania

Możesz zmienić formę opodatkowania - wybrać inną niż dotychczas stosowana, ale

musisz to zrobić w określonym terminie.

Jak przejść na opodatkowanie według skali

Skala podatkowa to podstawowa forma opodatkowania dochodów z działalności

gospodarczej.

To oznacza, że będziesz opodatkowany według skali podatkowej (na zasadach

ogólnych), jeżeli rejestrując firmę nie wybierzesz innej formy lub wybierzesz inną formę, ale zgłosisz się do naczelnika urzędu skarbowego po terminie, w którym możesz dokonać takiego wyboru.

Jeżeli już prowadzisz działalność gospodarczą opodatkowaną według stawki liniowej

albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych i chcesz wrócić do opodatkowania na zasadach ogólnych, złóż Naczelnikowi Urzędu Skarbowego pisemne oświadczenie o zmianie z dotychczasowej formy opodatkowania w terminie:

- do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskasz pierwszy w

danym roku przychód z działalności gospodarczej

- do końca roku - gdy pierwszy przychód uzyskasz w grudniu danego roku.

Przykład

Pani Marta stosuje podatek liniowy. Pierwszy przychód uzyskała w styczniu 2020 roku.

Ma czas na zmianę z opodatkowania podatkiem liniowym do 20 lutego 2020 roku.

Oświadczenie o zmianie formy opodatkowania z podatku liniowego albo z ryczałtu

możesz złożyć:

- w urzędzie skarbowym

- za pośrednictwem CEIDG, zmieniając dane we wpisie.

W 2022 roku, jeżeli wybrałeś na ten rok opodatkowanie ryczałtem od przychodów

ewidencjonowanych i chcesz z niego zrezygnować oraz przejść na opodatkowanie na

zasadach ogólnych (według skali podatkowej), możesz to zrobić na szczególnych

zasadach, czyli:

- z mocą wsteczną, za cały rok 2022, zawiadamiając o tym swój urząd skarbowy

w zeznaniu rocznym, które składasz do końca kwietnia 2023 roku

- wyłącznie za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku, składając oświadczenie

o rezygnacji z opodatkowania w formie ryczałtu do swojego urzędu skarbowego,

w terminie do 22 sierpnia 2022 roku.

Jeżeli chcesz zrezygnować z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wyłącznie w drugim półroczu 2022 roku, to oświadczenie o rezygnacji z tej formy opodatkowania

możesz złożyć przez Biznes.gov.pl, we wniosku CEIDG-1.

We wniosku wybierz zasady ogólne (skalę podatkową) jako formę opodatkowania i 1

lipca 2022 roku jako datę powstania zmiany.

Nie musisz składać odrębnego oświadczenia o rezygnacji z ryczałtu - wybór zasad

ogólnych jako formy opodatkowania we wniosku CEIDG-1 będzie równoznaczny ze

złożeniem takiego oświadczenia.

Złóż wniosek CEIDG-1 o zmianę.

W 2022 roku, jeżeli wybrałeś na ten rok opodatkowanie według stawki liniowej i chcesz z niego zrezygnować oraz przejść na opodatkowanie według skali podatkowej, możesz to zrobić z mocą wsteczną, czyli za cały rok 2022.

O przejściu na skalę podatkową zawiadom swój urząd skarbowy w zeznaniu rocznym,

które składasz do końca kwietnia 2023 roku.

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą opodatkowaną kartą podatkową i chcesz

wrócić do opodatkowania na zasadach ogólnych, złóż Naczelnikowi Urzędu

Skarbowego pisemne oświadczenie o rezygnacji z karty podatkowej w terminie do 20

stycznia roku kalendarzowego.

Oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania kartą podatkową możesz:

- złożyć w urzędzie skarbowym

- za pośrednictwem CEIDG, zmieniając dane we wpisie.

Jak przejść na opodatkowanie według stawki liniowej

Jeżeli chcesz wybrać opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej według

stawki liniowej, złóż Naczelnikowi Urzędu Skarbowego pisemne oświadczenie

o wyborze opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej według tej stawki:

- w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskasz

pierwszy w danym roku przychód z działalności gospodarczej

- do końca roku - gdy pierwszy przychód uzyskasz w grudniu danego roku.

Oświadczenie o wyborze opodatkowania podatkiem liniowym możesz złożyć:

- w urzędzie skarbowym

- za pośrednictwem CEIDG, zmieniając dane we wpisie.

Jak przejść na opodatkowanie ryczałtem

Jeżeli chcesz wybrać opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,

złóż Naczelnikowi Urzędu Skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze

opodatkowania ryczałtem:

- do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskasz pierwszy w

danym roku przychód z działalności gospodarczej,

- do końca roku - gdy pierwszy przychód uzyskasz w grudniu danego.

Oświadczenie o wyborze opodatkowania ryczałtem możesz złożyć:

- w urzędzie skarbowym

- za pośrednictwem CEIDG, zmieniając dane we wpisie.

Jak zrezygnować z opodatkowania ryczałtem

Jeżeli chcesz zrezygnować z opodatkowania ryczałtem od przychodów

ewidencjonowanych i wrócić do opodatkowania na zasadach ogólnych, złóż

Naczelnikowi Urzędu Skarbowego pisemne oświadczenie o zmianie formy

opodatkowania w terminie:

- do 20 dnia następnego miesiąca po miesiącu, w którym uzyskasz pierwszy w

danym roku przychód z działalności gospodarczej

- do końca roku - gdy pierwszy przychód uzyskasz w grudniu danego roku.

Oświadczenie o zmianie formy opodatkowania z ryczałtu możesz złożyć:

- w urzędzie skarbowym

- za pośrednictwem CEIDG, zmieniając dane we wpisie.

Jeżeli chcesz zrezygnować z opodatkowania ryczałtem od przychodów

ewidencjonowanych i wybrać opodatkowanie podatkiem liniowym, złóż Naczelnikowi

Urzędu Skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów z

działalności gospodarczej według stawki liniowej:

- do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskasz pierwszy w

danym roku przychód z działalności gospodarczej,

- do końca roku - gdy pierwszy przychód uzyskasz w grudniu danego roku.

Oświadczenie o wyborze opodatkowania podatkiem liniowym możesz złożyć:

- w urzędzie skarbowym

- za pośrednictwem CEIDG, zmieniając dane we wpisie.

Jak zrezygnować z karty podatkowej

Jeżeli chcesz zrezygnować z opodatkowania w formie karty podatkowej, w terminie do

20 stycznia musisz złożyć Naczelnikowi Urzędu Skarbowego:

- oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania w ramach karty podatkowej –

wrócisz wówczas do opodatkowania na zasadach ogólnych

- oświadczenie o wyborze opodatkowania podatkiem liniowym, bądź ryczałtem od

przychodów ewidencjonowanych – będziesz wtedy opodatkowany w wybrany

przez siebie sposób w kolejnym roku podatkowym.

Przykład

Pan Jakub stosował kartę podatkową w 2021 roku. 14 stycznia 2022 roku złożył

wniosek o opodatkowanie ryczałtem przychodów ewidencjonowanych. W 2022 roku

Pan Jakub opodatkowuje swoją działalność ryczałtem. Jednocześnie już więcej nie

będzie mógł skorzystać z opodatkowania w formie karty podatkowej.

Podstawa prawna

- Art. 5a pkt 6, 5b, 6, 8, 9, 9a, 10, 14, 22, 23, 26, 30c, 45 Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o

podatku dochodowym od osób fizycznych.

- Art. 6, 8, 9, 11, 12, 15, 21, 24-26, 29, 30, 32 Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o

zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez

osoby fizyczne.

- Art. 2, 3, 5, 5a, 6, 8a, 9, 10a, 11, 12 Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach

ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.