Co musisz wiedzieć zanim zarejestrujesz firmę

Przejdź z nami 10 kroków, które przygotują cię do rejestracji firmy.

- Sprawdź, czy możesz prowadzić działalność gospodarczą w Polsce;

- Upewnij się, czy musisz rejestrować firmę;

- Wybierz nazwę swojej firmy;

- Zdecyduj, jaki adres firmy podasz w rejestrze;

- Wybierz kod PKD;

- Sprawdź, czy potrzebujesz pozwolenia;

- Wybierz formę opodatkowania dochodów;

- Sprawdź, czy musisz płacić VAT;

- Zdecyduj, jak prowadzić księgowość i jakim rachunkiem się posługiwać;

- Sprawdź, jakie składki zapłacisz do ZUS.

Sprawdź, czy możesz prowadzić działalność gospodarczą w Polsce

Możesz prowadzić firmę jednoosobową samodzielnie, jeśli jesteś osobą pełnoletnią,

bo tylko wtedy ponosisz pełną odpowiedzialność za swoje działania i masz pełną zdolność do podejmowania decyzji. Osoby niepełnoletnie, które chcą prowadzić własny biznes, w wielu sytuacjach będą musiały korzystać z pomocy swoich ustawowych przedstawicieli. Najczęściej będą to rodzice.

Żeby założyć firmę jednoosobową, nie musisz być obywatelem lub obywatelką

Polski.

Obywatele:

- państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego

Obszaru Gospodarczego mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą w Polsce na takich samych zasadach jak obywatele polscy.

- państw spoza Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego

mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Polski na takich samych zasadach jak obywatele polscy, - jeżeli mają w Polsce, na przykład zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej czy zezwolenie na pobyt czasowy, wydane w określonym celu, na przykład w związku ze studiami.

Upewnij się, czy musisz rejestrować firmę

Działalność gospodarcza to zorganizowana działalność zarobkowa wykonywana we

własnym imieniu i w sposób ciągły.

Jeśli chcesz prowadzić taką działalność, musisz się zarejestrować w Centralnej

Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej - CEIDG, czyli w rejestrze

przedsiębiorców prowadzących w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą. Do tego rejestru wpisują się również przedsiębiorcy, którzy chcą zostać wspólnikami spółki cywilnej. Jednak jeśli spodziewasz się, że przychody z twojej działalności będą niewielkie, to taką drobną działalność możesz prowadzić bez dodatkowych formalności – nie musisz się rejestrować jako przedsiębiorca.

Wybierz nazwę swojej firmy

Rejestrując się jako przedsiębiorca w CEIDG, musisz wskazać pod jaką nazwą

będziesz działać. Nazwa musi zawierać co najmniej twoje imię i nazwisko podane w

mianowniku - na przykład: Jan Kowalski.

Ważna jest kolejność – wpisując nazwę najpierw podaj swoje imię, a później

nazwisko. Możesz dodać do imienia i nazwiska inne elementy, na przykład opisujące profil twojej działalności – Jan Kowalski dorabianie kluczy, czy wskazujące na miejsce jej prowadzenia. Takim dodatkowym elementem może też być twój pseudonim albo dowolne fantazyjne sformułowanie.

Pamiętaj! Jedna osoba fizyczna może mieć tylko jeden wpis w CEIDG. Nie możesz

mieć zarejestrowanych kilku jednoosobowych firm na swoje nazwisko, ale pod jednym wpisem możesz prowadzić różne rodzaje działalności gospodarczej.

Zdecyduj, jaki adres firmy podasz w rejestrze

Swoją firmę możesz prowadzić w jednym lub wielu stałych miejscach, na przykład w

punkcie usługowym, w biurze, w tym w biurze wirtualnym lub coworkingowym, we własnym mieszkaniu albo bez stałego adresu czy mobilnie, na przykład jeżeli wykonujesz usługi u klienta. Masz w tym zakresie pełną dowolność.

Pamiętaj! Możesz wybrać opcję „brak stałego miejsca wykonywania działalności

gospodarczej”, jeżeli nie prowadzisz działalności w stałym miejscu.

Ważne! Musisz posiadać tytuł prawny do każdej nieruchomości, której adres zgłaszasz

do CEIDG. Tytułem prawnym do nieruchomości może być:

- prawo własności (współwłasności) nieruchomości lub lokalu mieszkalnego;

- prawo użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności budynków;

- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu;

- dzierżawa;

- najem;

- użyczenie.

Wybierz kod PKD

Przedsiębiorca, który rejestruje firmę, musi przypisać swoją działalność do określonego

kodu w Polskiej Klasyfikacji Działalności, czyli wybrać kod PKD.

Kody są wykorzystywane w statystyce publicznej, ale mają też duże znaczenie

praktyczne. Na przykład niektóre kody są powiązane z określonymi formami opodatkowania, obowiązkiem korzystania z kasy fiskalnej lub rejestracją VAT.

Wyszukaj taki kod, który najbardziej odpowiada temu, co chcesz robić. Wybierz jeden

kod główny, czyli związany z działalnością, która powinna ci przynosić największe przychody, i dowolną liczbę kodów dodatkowych.

Sprawdź, czy potrzebujesz pozwolenia

Co do zasady przedsiębiorcy mogą działać swobodnie. To znaczy, że nie potrzebują

niczyjej zgody na prowadzenie konkretnej działalności.

Czasami jednak, aby prowadzić biznes, musisz mieć określone uprawnienia zawodowe

posiadać określony sprzęt lub warunki lokalowe. Są też takie biznesy, które możesz prowadzić dopiero po uzyskaniu pozwolenia odpowiednich instytucji publicznych.

W tych przypadkach może ci być potrzebna licencja, koncesja, zezwolenie lub wpis do

rejestru działalności regulowanej. Musisz się o nie postarać już po zarejestrowaniu firmy.

Wybierz formę opodatkowania dochodów

Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą jesteś podatnikiem podatku

dochodowego od osób fizycznych, czyli podatku PIT.

Do wyboru masz trzy formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej:

- na zasadach ogólnych, według skali podatkowej (stawka podatkowa 12% i 32%);

- według stawki liniowej (stawka podatkowa 19%);

- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Ważne! Od 2022 roku z czwartej formy opodatkowania - karty podatkowej mogą

korzystać tylko ci podatnicy, którzy kontynuują opodatkowanie w tej formie – byli już

opodatkowani w ten sposób w 2021 roku. Dlatego jeśli dopiero zakładasz działalność, nie możesz wybrać karty podatkowej.

Skala podatkowa to podstawowa forma opodatkowania dochodów z działalności

gospodarczej. To oznacza, że będziesz opodatkowany na zasadach ogólnych, jeżeli nie

wybierzesz innej formy opodatkowania.

W przypadku skali podatkowej stawki liniowej przedmiotem opodatkowania jest dochód, a w przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przedmiotem opodatkowania jest osiągnięty przychód.

Pamiętaj! Wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie zawsze będzie

możliwy, między innymi dlatego, że są takie działalności, które nie mogą być w ten sposób opodatkowane.

Wraz z wnioskiem o wpis swojej działalności do CEIDG możesz poinformować, jaką

formę opodatkowania wybierasz: opodatkowanie na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej, podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Sprawdź, czy musisz płacić VAT

VAT to podatek pobierany na każdym etapie obrotu towarami lub usługami. Jego

wartość jest doliczana do każdej transakcji.

VAT płacisz niezależnie od podatku dochodowego PIT i od tego czy PIT rozliczasz na

zasadach ogólnych - według skali podatkowej, według stawki liniowej, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych czy na zasadach karty podatkowej.

Jako przedsiębiorca masz co do zasady obowiązek zarejestrować się do VAT. Nie

musisz się jednak rejestrować, gdy:

- twoja sprzedaż nie przekracza limitu 200 tys. zł rocznie;

- sprzedajesz wyłącznie towary i usługi zwolnione z VAT.

Do VAT rejestrujesz się na formularzu VAT-R. Musisz go złożyć najpóźniej w dniu

poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych VAT.

Jeżeli masz już NIP możesz to zrobić, rejestrując firmę w CEIDG.

Wybierz jeden z dwóch wariantów:

- rejestracja jako podatnik czynny;

- rejestracja jako podatnik zwolniony – możesz, ale nie musisz składać formularza

VAT-R.

Zdecyduj, jak prowadzić księgowość i jakim rachunkiem się posługiwać

Ewidencje i księgowość

Przedsiębiorcy muszą prowadzić dokumentację rachunkową, w skład której wchodzą:

faktury, rachunki, ewidencje. Jedynym wyjątkiem są firmy, które wybiorą kartę podatkową - w ich przypadku taka dokumentacja nie jest potrzebna, ponieważ kwotę podatku na dany rok podatkowy ustala im naczelnik właściwego urzędu skarbowego.

Pozostali przedsiębiorcy mogą prowadzić księgowość w formie:

- uproszczonej – w podatkowej księdze przychodów i rozchodów lub w ewidencji

przychodów przy ryczałcie;

- pełnej – w księgach rachunkowych.

Pamiętaj! Możesz zlecić prowadzić księgowości zewnętrznemu podmiotowi, na

przykład biuru rachunkowemu.

Rachunek bankowy

Przedsiębiorcy mogą wykorzystywać w działalności gospodarczej rachunek firmowy lub swój rachunek prywatny - musi to jednak być rachunek, który ma tylko jednego posiadacza.

Rachunek bankowy jest tym ważniejszy, że nie każdą transakcję można przeprowadzić

gotówką. Zgodnie z przepisami przedsiębiorca nie może dokonywać płatności

gotówkowych jeśli:

- stroną transakcji jest inny przedsiębiorca;

- jednorazowa wartość transakcji przekracza równowartość 15 tys. zł, bez względu

na liczbę wynikających z niej płatności.

Jeśli dokonujesz takich transakcji, musisz mieć rachunek bankowy. Będziesz go też

potrzebować żeby opłacać podatku lub składki ZUS – tu wyjątkiem są mikroprzedsiębiorcy (czyli firmy, które co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniały mniej niż 10 pracowników i osiągnęły roczny obrót netto nieprzekraczający 2 milionów euro) – oni mogą opłacać składki ZUS i podatki na poczcie.

Rachunek firmowy (a nie prywatny) będzie ci potrzebny jeśli:

- jesteś podatnikiem VAT – tylko numery firmowych rachunków bankowych są

publikowane w Wykazie podatników VAT, czyli na Białej liście podatników VAT

- dokonujesz transakcji z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

We wniosku o wpis działalności do CEIDG podaj numer rachunku bankowego, którym

będziesz się posługiwać. Na ten rachunek otrzymasz zwrot podatku z urzędu skarbowego. Jeśli jest to rachunek firmowy, a ty jesteś podatnikiem VAT, ten rachunek znajdzie się na Białej liście podatników VAT.

Sprawdź, jakie składki zapłacisz do ZUS

Jako przedsiębiorca musisz rozliczać i opłacać za siebie składki do ZUS na:

- ubezpieczenia społeczne, z których obowiązkowe są: ubezpieczenia emerytalne,

rentowe i wypadkowe, a dobrowolne jest ubezpieczanie chorobowe:

- Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy;

- ubezpieczenie zdrowotne.

Firmy, które dopiero zaczynają działalność gospodarczą lub zamknęli poprzednią

przynajmniej 60 miesięcy wcześniej oraz nie planują świadczyć usług na rzecz byłego

pracodawcy przez pierwszych 6 miesięcy działalności, mogą korzystać z Ulgi na start.

Ulga zwalnia cię z płacenia składek na:

- ubezpieczenia społeczne, czyli ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe;

- Fundusz Pracy;

- Fundusz Solidarnościowy.

Po 6 miesiącach możesz skorzystać z kolejnej możliwości obniżenia składki i przez 24

miesiące płacić obniżone składki od preferencyjnej podstawy.

Jeśli nie masz prawa do ulg, musisz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od

podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia

miesięcznego.

Do ubezpieczeń w ZUS zgłaszasz się na specjalnych formularzach. Nasz system zada

ci odpowiednie pytania i wygeneruje te formularze na podstawie twoich odpowiedzi.

Na podstawie wpisu w CEIDG ZUS wpisze cię do rejestru płatników składek i będzie

ewidencjonował informacje o twoich rozliczeniach na koncie płatnika. Prześle również na twój adres do korespondencji informację o numerze rachunku składkowego w ZUS.

Uwaga! Jeśli jesteś rolnikiem i chcesz założyć firmę, możesz zachować prawo do

ubezpieczenia w KRUS.